The Lion King™ In Concert Live To Film

Oefenen met Afrikaanse ritmes

Een van de grootste filmklassiekers ooit is The Lion King. Om de epische vertelling, maar ook om de muziek, de songs die in onze hoofden resoneren. Stel je voor: de realistische remake uit 2019 van de animatieversie op een kolossaal scherm in de RTM Stage in Ahoy, met live het Rotterdams Philharmonisch Orkest. Het gaat gebeuren, begin april.

De voorbereidingen zijn al in volle gang. Maar liefst vijf percussionisten oefenen hun partijen, een groot scherm
wordt gehuurd, er wordt nagedacht over de opstelling van het orkest, belichting, catering etc. Alles om ervoor te zorgen dat begin april The Lion King te zien is op een buitengewoon groot scherm in de RTM Stage in Ahoy, met filmmuziek door het Rotterdams Philharmonisch Orkest.

Dat het orkest de muziek bij een film speelt is niet nieuw. Ooit ontstond het Rotterdams Philharmonisch uit musici die films begeleidden in Rotterdamse theaters (1918), en ook later gebeurde dat, onder meer met de Harry Potter-films. Met The Lion King blijft het orkest zo trouw aan een traditie.

Aan een dergelijke uitvoering gaat best wat vooraf, vertelt manager orkestzaken Gea Plantinga, zelf tot tien jaar geleden werkzaam als freelance klarinettist, nu met hart en ziel actief achter de schermen. Zij leidt en coördineert deze ‘heel bijzondere productie’. Alles is groot, zegt ze. ‘Scherm, podium, orkest, publiek, en het moet allemaal bij elkaar komen en z’n plaats hebben. De muziek heeft een groot aandeel doordat het publiek ziet gebeuren hoe die wordt gespeeld. Daardoor is de beleving anders. Uniek. Maar voor je dat bereikt moet je dus eerst alles organiseren en afstemmen.’

Sinds januari vorig jaar is Gea ermee bezig. Kort door de bocht: zij is de grote regelneef die ervoor zorgt dat de voorstelling door kan gaan. ‘Dat de techniek is geregeld, alles voor het orkest op orde is – zoals dat er genoeg stoelen en lessenaars voor de musici staan opgesteld. En ik doe de contracten, de kaartverkoop samen met marketing... De bijzondere, ongebruikelijke dingen die we doen bij deze productie, video, audio, alles van begin tot eind, daar bemoei ik me tegenaan. Niet fulltime, er lopen simultaan ook andere projecten.’ Contracten? Ja, de uitvoering komt tot stand in samenwerking met Disney, de rechthebbende. Alle plannen voor de uitvoering komen ter tafel bij de Amerikanen, die vervolgens voor elk nieuw element counteren met minimaal dertig pagina’s contract. Gea: ‘Met voorwaarden waar we aan moeten voldoen. Overal zitten haken en ogen aan, het is altijd steggelen. Dat los ik op. Of ik dat leuk vind, dat geregel? Ja. Ik word er gelukkig van.’

Ook met de musici heeft Gea, meestal via de orkestinspecteurs, te maken. Zo vroeg mogelijk heeft zij de partituren opgevraagd omdat ze aan de lijst instrumenten al zag dat er iets bijzonders nodig was: Afrikaanse percussie. Wie de originele muziek beluistert, bijvoorbeeld via Spotify, herkent onmiddellijk het ongebruikelijke slagwerk en de Afrikaanse ritmes. ‘Dat vraagt iets anders van musici dan ze in het klassieke repertoire gewend zijn. Daarom moesten de slagwerkers al vroeg naar de partijen kijken. Wat zou het van hen vragen?

Exotisch

Nogal wat, bevestigt slagwerker Ronald Ent. ‘Afrikaanse slagwerkinstrumenten zijn in reguliere symfonische programma’s niet in gebruik’, zegt hij. ‘Bij The Lion King bestaan de slagwerkpartijen uit drie groepen. Ten eerste zit er veel marimba in. Dat gaat Martijn Boom doen, samen met een extra slagwerker. Ze buigen zich over wat wij noemen de mallet-partijen, ze spelen de melodie. Groep twee bespeelt onder andere allerlei exotische Afrikaanse trommels. Wij werken als orkestslagwerkers in een andere traditie, dus dat vergt veel voorbereiding. Die partijen doen Adriaan Feyaerts en een andere extra speler. De derde groep ben ik: ik begeleid de hele film van achter een drumstel. Een omvangrijke klus, iedere noot die je hoort staat namelijk op papier, en dat betekent twee keer drie kwartier drums instuderen, noot voor noot, op een heel andere manier dan je normaal bij het begeleiden van een popsong zou doen. En in het orkest is het nog weer anders, want daar speel je grote of kleine trom, bekkens, triangel, xylofoon of klokkenspel. Achter een drumstel zitten is dus heel wat anders. Maar ik ben er blij mee, want drummen is wat ik van kinds af aan al doe. Die kans krijg ik nu weer.’

Aanwas

Groot en complex dus, met vijf percussionisten, ongebruikelijk veel en ongewoon anders, maar goed te doen, zegt Ronald Ent, die 33 jaar aan het Rotterdams Philharmonisch Orkest is verbonden. Hij is deze maand begonnen met het studeren van zijn partij om later, als alles en iedereen op het podium samenkomt, helemaal klaar te zijn. ‘Het is spannend, mooi en uitdagend. Voor alle musici. We hebben als orkest een groot repertoire, maar we hebben aanwas nodig. Dat is dit! Aanwas! Dit trekt publiek en het is toegankelijk, niet moeilijk om naar te luisteren zoals wel het geval bij veel andere hedendaagse composities. Hier trek je publiek mee, en het is ook nog eens hartstikke leuk om te doen.’

En dat in de RTM Stage in Ahoy, waarmee het Rotterdams Philharmonisch een bijzondere band heeft opgebouwd, vertelt Gea Plantinga. ‘Je kunt daar met groot orkest zitten op onderling anderhalve meter afstand. Tijdens de lockdowns hebben we er daarom veel gespeeld, opnames gemaakt voor online. Nu zijn we bezig met de inhuur van het scherm, met de opstelling van het orkest op het podium; wat betekent dat voor de belichting, hoe ziet de geluidversterking eruit? We zijn bezig met de aankleding: hoe komt alles over als de mensen binnenkomen: ook belangrijk. Catering, en wie arriveert wanneer, zoals de dirigent die uit het buitenland komt, waar gaat hij overnachten, wie rijdt hem heen en weer? Mensen van Disney ontvangen die willen zien of we ons aan de afspraken houden. Ze onderbrengen.’

Gea maakt een uitgebreid draaiboek waarin per uur staat wat er wanneer en waar moet gebeuren. ‘Alles moet worden opgebouwd bijvoorbeeld, al op 31 maart: tribunes, podium, scherm, licht, en daarbij zijn veel partijen betrokken. Dat drijft mij: alles zo regelen dat de musici en de technici hun werk goed kunnen doen. Zodanig, dat als de mensen binnenkomen er niets is wat ze opvalt. Klopt alles, dan heb je je werk goed gedaan. Dezer dagen maken we de eerste versie van het draaiboek. De musici hebben ook een draaiboek, maar dat maken anderen weer... Ja, details details, daar gaat het om.’